TAIPEI, 10 tetor (Reuters) – Lufta midis Tajvanit dhe Kinës nuk është “absolutisht një opsion”, tha të hënën presidentja e Tajvanit Tsai Ing-wen, teksa përsëriti gatishmërinë e saj për të biseduar me Pekinin dhe gjithashtu u zotua të rrisë mbrojtjen e ishullit, duke përfshirë raketa precize.
Kina e refuzoi sërish propozimin e saj të fundit, duke thënë se ishulli ishte pjesë e pandashme e territorit të saj.
Tajvani Demokratik, të cilin Kina e pretendon si të vetin, është vënë nën presion në rritje ushtarake dhe politike nga Pekini, veçanërisht pas lojërave të luftës kineze në fillim të gushtit, pas një vizite në Taipei nga kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA Nancy Pelosi.
Çdo konflikt mbi Tajvanin mund të zvarritet në Shtetet e Bashkuara, Japoni dhe ndoshta në pjesën më të madhe të botës, si dhe të shkatërrojë ekonominë globale, veçanërisht duke pasur parasysh pozitën dominuese të Tajvanit si prodhues të gjysmëpërçuesve të cilat përdoren në çdo gjë, nga telefonat inteligjentë dhe tabletët te avionët luftarakë.
Tsai, në fjalimin e saj për ditën kombëtare jashtë zyrës presidenciale nën një qiell gri, tha se ishte “për të ardhur keq” që Kina kishte përshkallëzuar frikësimin e saj dhe kërcënoi paqen dhe stabilitetin në ngushticën dhe rajonin e Tajvanit. Kina nuk duhet të mendojë se ka vend për kompromis në angazhimin e popullit të Tajvanit për demokraci dhe liri, tha ajo.
“Dua t’u bëj të qartë autoriteteve të Pekinit se konfrontimi i armatosur nuk është absolutisht një opsion për të dy palët tona. Vetëm duke respektuar përkushtimin e popullit tajvanez ndaj sovranitetit, demokracisë dhe lirisë sonë, mund të ketë një bazë për rifillimin e ndërveprimit konstruktiv në të gjithë ngushticën e Tajvanit”.
Duke folur në Pekin, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze Mao Ning tha se Tajvani është pjesë e Kinës, “nuk ka president dhe nuk është një vend i pavarur”.
“Shkaku kryesor i tensioneve aktuale në ngushticën e Tajvanit qëndron në këmbënguljen kokëfortë të autoriteteve të Partisë Progresive Demokratike për pavarësinë dhe shkëputjen e Tajvanit,” tha ajo, duke iu referuar partisë në pushtet të Tajvanit. “Ne jemi të gatshëm të krijojmë një hapësirë të gjerë për ribashkim paqësor, por kurrë nuk do të lëmë hapësirë për pavarësinë dhe aktivitetet e shkëputjes së Tajvanit.”
Kina e quan Tsai – të rizgjedhur me shumicë në 2020 me një premtim se do t’i rezistojë Pekinit – një separatiste dhe refuzon të flasë me të.
Fjalimi i Tsai vjen më pak se një javë përpara hapjes së kongresit të Partisë Komuniste në pushtet të Kinës në Pekin, ku presidenti Xi Jinping pritet gjerësisht të fitojë një mandat të tretë pesë-vjeçar, precedent.
Një zyrtar i njohur me të menduarit e Tsai, duke folur në kushte anonimiteti, u tha gazetarëve se presidentja po kërkonte “të përcillte qartë” pozicionin e saj në botë dhe Pekin.
“Qëndrimi i patundur në status kuonë e paqes dhe stabilitetit në ngushticën e Tajvanit është boshti kryesor i komenteve të Tsai-t mbi marrëdhëniet ndër-ngushticore këtë vit,” tha zyrtari, duke shtuar se kjo ishte pritshmëria dhe përgjegjësia botërore e Taipeit dhe Pekinit.
