Shkruan: Mr. Amir Shabani
Magjistër në Marrëdhënie Ndërkombëtare
Pankarta “Aleanca Abrahamike”, e qarkulluar nën kujdesin e Koalicionit për Sigurinë Rajonale, është një pohim simbolik i një Lindjeje të Mesme të riorganizuar. E shfaqur në qendrat kryesore urbane dhe e amplifikuar përmes platformave dixhitale, ajo paraqet një imazh të stilizuar të rreshtimit rajonal pas Presidentit të SHBA-së, Donald Trump. Me sloganin “Është koha për një Lindje të Mesme të Re”, ajo përmbledh një vizion politik në të cilin Izraeli dhe një bllok shtetesh arabe bashkohen në një bosht stabilizues, nën patronazhin dhe integrimin strategjik të SHBA-së në thelbin e saj.
Kjo fushatë vizuale shërben si krahu ideologjik i planit Abraham Shield (Mburoja e Abrahamit), një doktrinë strategjike e artikuluar nga elitat ushtarake dhe diplomatike izraelite. Është gjithashtu një përgjigje ndaj terrenit gjeopolitik në ndryshim pas sulmit të SHBA-së ndaj objekteve bërthamore iraniane në qershor 2025.
Në këtë analizë do të mundohem të përshkruaj kontekstin e pankartës, do të deshifroj arkitekturën strategjike pas saj dhe do të demonstroj se si ajo lidhet drejtpërdrejt me qëndrimin rajonal në zhvillim të SHBA-së pas sulmit të qershorit.
Operacioni i kryer bashkërisht nga Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli shënjestroi nyjet kryesore në infrastrukturën bërthamore të Iranit. Megjithatë, në vend që të katalizojë përshkallëzimin rajonal, pasojat janë karakterizuar nga një rikalibrim strategjik.
Më e rëndësishmja, vendimi i Presidentit Trump për të lejuar blerjet e reja të naftës iraniane nga Kina shënon jo vetëm një përshtatje të sanksioneve, por një lëshim të nënkuptuar ndaj rezistencës së Iranit. Në këtë kontekst, iniciativa “Mburoja e Abrahamit” dhe propaganda shoqëruese e saj duhet të kuptohen si pjesë e një gare më të gjerë për të përcaktuar rendin rajonal pas sulmit.
Imazhi projekton një narrativë kohezioni dhe konsensusi. Përfshirja e Abbasit sinjalizon një njohje nominale të përfaqësimit palestinez, ndërsa prania e Ahmed al-Sharaa, një ish-xhihadist tani i riemërtuar si president i Sirisë, është një provokim i qëllimshëm. Ai sinjalizon një të ardhme aspiruese rajonale pas Iranit dhe pas Assadit, në të cilën Damasku riintegrohet në një kornizë pro-perëndimore.
Korniza strategjike që mbështet tabelën është Mburoja e Abrahamit, e avancuar nga Koalicioni për Sigurinë Rajonale. I formuar afërsisht një vit pas sulmeve të 7 tetorit 2023, Koalicioni përfshin figura publike izraelite, diplomatë, oficerë rezervistë, analistë, udhëheqës biznesi dhe teknokratë. Objektivi i tij kryesor është të përkthejë mobilizimin e Izraelit gjatë kohës së luftës në një riorganizim të përhershëm të fuqisë rajonale. Plani përbëhet nga gjashtë shtylla:
𝟏. 𝙏𝙧𝙖𝙣𝙯𝙞𝙘𝙞𝙤𝙣𝙞 𝙣ë 𝙂𝙖𝙯𝙖: Shpallja e suksesit ushtarak dhe shkëmbimi i pengjeve për tërheqje. Instalimi i një autoriteti të përkohshëm teknokratik nën kujdesin rajonal, vendosja e policisë arabe dhe zbatimi i rindërtimit nëpërmjet financimit të Gjirit dhe Perëndimit. Prezantimi i një sistemi vetëm dixhital “ZeroCash” për të qeverisur aktivitetin ekonomik dhe për të siguruar pajtueshmërinë me de-Hamasifikimin.
𝟮. 𝙎𝙩𝙧𝙖𝙩𝙚𝙜𝙟𝙞𝙖 𝙚 𝙇𝙞𝙗𝙖𝙣𝙞𝙩: Zbatimi i një zone sigurie me tolerancë zero përgjatë kufirit jugor, fuqizimi i Ushtrisë Libaneze si një forcë stabilizuese dhe zbatimi i një versioni të zgjeruar të Rezolutës 1701 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së.
𝟯. 𝙕𝙤𝙣𝙖 𝙚 𝙎𝙞𝙧𝙞𝙨ë: Mbajtja e kontrollit izraelit mbi Lartësitë e Golanit, duke i mohuar Iranit dhe Hezbollahut qasjen në territorin sirian. Angazhimi i Turqisë, SHBA-së dhe palëve të interesuara rajonale për të menaxhuar sigurinë dhe për të lehtësuar tranzicionin e regjimit.
𝟰. 𝘼𝙡𝙚𝙖𝙣𝙘𝙖 𝙚 𝘼𝙗𝙧𝙖𝙝𝙖𝙢𝙞𝙩: Përshpejtimi i normalizimit formal me Arabinë Saudite dhe konsolidimi i një koalicioni më të gjerë rajonal, duke përfshirë Egjiptin, Jordaninë, Marokun, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Bahreinin. Do të institucionalizohet koordinimi ushtarak dhe do të zhvillohet një zonë e përbashkët tregtare për të forcuar varësinë e ndërsjellë.
𝟱. 𝘽𝙡𝙡𝙤𝙠𝙖𝙙𝙖 𝙠𝙪𝙣𝙙ë𝙧 𝙄𝙧𝙖𝙣𝙞𝙩: Nisja e një fushate të plotë kontrolli që përfshin sanksione ekonomike, frenim ushtarak rajonal dhe izolim kiberteknik të bazës bërthamore dhe industriale të Iranit.
𝟲. 𝙉𝙙𝙖𝙧𝙟𝙖 𝙥𝙖𝙡𝙚𝙨𝙩𝙞𝙣𝙚𝙯𝙚: Gjatë një dekade, zbatimi i demilitarizimit të plotë dhe reforma të qeverisjes, duke përgatitur Autoritetin Palestinez për integrim në Aleancën Abrahamike nën mbikëqyrjen izraelite dhe arabe.
Ky është një kuadër maksimalist: ai kërkon jo vetëm siguri, por edhe konsolidimin ideologjik të hegjemonisë izraelite brenda një blloku rajonal të mbështetur nga SHBA-të. Imazhet e tabelës së reklamave janë krijuar për të natyralizuar këtë vizion, duke sugjeruar pashmangshmëri përmes kohezionit vizual. Megjithatë, përgjigjja strategjike e Uashingtonit ndaj sulmit të qershorit 2025 zbulon një qëndrim paralel, më pak agresiv. Vendimi për të lejuar rafineritë kineze të rifillojnë importet e naftës iraniane përfaqëson një qasje të rikalibruar, siç vijon:
• ai pranon se Irani mbetet i paprekur dhe strategjikisht adaptues. Pavarësisht dëmit të shkaktuar, aftësitë hakmarrëse të Teheranit, rrjetet rajonale të ndërmjetësimit dhe integrimi në BRICS e bëjnë izolimin total të papërballueshëm;
• synon të vonojë rindërtimin bërthamor të Iranit pa një marrëveshje formale, duke përdorur lehtësimin ekonomik si pengesë joformale;
• synon të fragmentojë partneritetin strategjik të Iranit me Pekinin, duke e varur likuiditetin si një pykë kundër një përafrimi më të thellë kino-iranian;
• pasqyron preferencat e vendeve arabe të Gjirit. Shtete si Emiratet e Bashkuara Arabe, Katari dhe Arabia Saudite nuk kanë oreks për konfrontim të drejtpërdrejtë me Iranin që mund të rrezikojë infrastrukturën ose tregjet e energjisë. Zhvendosja e SHBA-së drejt stabilizimit përputhet më ngushtë me prioritetet e tyre ekonomike sesa me vizionin e Koalicionit për konfrontim;
• shërben si kontroll i dëmtimit të reputacionit. Pas vitesh sanksionesh, sabotimi dhe fushatash vrasjesh, ky lëshim i pjesshëm i lejon SHBA-së të rihapë kanale të kufizuara me Iranin – nëse diplomacia e ardhshme bëhet e nevojshme.
Së fundmi por jo më pak e rëndësishme, ky rikalibrim është thelbësor për ruajtjen e infrastrukturës që mbështet Marrëveshjet Abrahamike. Korridori Ekonomik Indi-Lindje e Mesme-Evropë, i parashikuar si një kundërpeshë ndaj Iniciativës së Rrugës dhe Rripit të Kinës, kërkon qetësi rajonale. Ndërprerja iraniane e korridoreve të transportit detar të Gjirit ose korridoreve ajrore Levantine do ta bënte këtë ambicie të pazbatueshme. Kështu, de-eskalimi nuk është vetëm butësi strategjike, por edhe mbrojtje infrastrukturore.
