PSIKOTERAPIA HOLISTIKE QASJE E TËRËSISHME NDAJ SHËNDETIT MENDOR

Mr.Sc.Vehbi Shatri

Hyrje

Psikoterapia holistike është një prej qasjeve më moderne dhe gjithnjë e më të përdorura në trajtimin e problemeve psikologjike dhe emocionale. Ajo dallon nga format tradicionale të psikoterapisë për shkak se nuk fokusohet vetëm tek simptomat, por e sheh individin si një tërësi, duke marrë në konsideratë mendjen, trupin, emocionet dhe shpirtin. Kjo qasje synon jo vetëm lehtësimin e gjendjes së menjëhershme, por edhe krijimin e një ekuilibri afatgjatë në jetën e individit.

Koncepti i holizmit

Fjala holistik vjen nga termi grek holos, që do të thotë i tëri ose gjithëpërfshirës¹. Në psikoterapi, kjo nënkupton se asnjë pjesë e qenies njerëzore nuk mund të kuptohet apo të trajtohet e ndarë nga të tjerat. Për shembull, një gjendje ankthi nuk shihet vetëm si çrregullim mendor, por si rezultat i ndërveprimit të faktorëve emocionalë, truporë, socialë dhe shpirtërorë.

Dimensionet e psikoterapisë holistike

Aspekti mendor

Psikoterapia holistike merret me mënyrën se si individi mendon, arsyeton dhe interpreton realitetin. Mendimet negative dhe besimet e gabuara mund të jenë burim i stresit dhe depresionit².

Aspekti emocional

Shumë probleme shëndetësore lidhen me emocionet e pazgjidhura, si hidhërimi, faji ose trauma. Terapia ndihmon në shprehjen, pranimin dhe transformimin e këtyre emocioneve³.

Aspekti trupor

Trupi dhe mendja janë të ndërlidhura ngushtë. Simptomat fizike shpesh shfaqen si pasojë e tensioneve mendore dhe emocionale. Praktikat si frymëmarrja e vetëdijshme, ushtrimet fizike dhe relaksimi janë pjesë e psikoterapisë holistike⁴.

Aspekti shpirtëror

Dimensioni shpirtëror përveq se nenkupton fen, përfshin dhe ndjenjën e kuptimit dhe qëllimit në jetë. Individët që e gjejnë këtë kuptim kanë më shumë qëndrueshmëri emocionale dhe psikologjike⁵.

Teknikat e përdorura

Psikoterapia holistike përdor një kombinim të metodave tradicionale dhe alternative:

Terapia biseduese, për të analizuar problemet dhe për të zhvilluar vetëdijen;

Mindfulness dhe meditimi, për të përqendruar mendjen dhe për të ulur stresin;

Terapia trupore, përmes relaksimit të muskujve dhe ushtrimeve të frymëmarrjes;

Art-terapia, për të shprehur emocionet në mënyrë krijuese;

Këshillimi shpirtëror, për ata që e kërkojnë përmes besimit ose reflektimeve filozofike⁶.

Përfitimet kryesore

Psikoterapia holistike është veçanërisht e dobishme për individët që vuajnë nga:

ankthi dhe depresioni, çrregullimet psikosomatike, trauma dhe humbje, stresi kronik, mungesa e motivimit dhe vetëbesimit.

Ajo u jep njerëzve mundësinë të zhvillojnë vetëdijen personale, të krijojnë një ekuilibër midis trupit dhe mendjes, si dhe të forcojnë ndjenjën e qëllimit në jetë.

Përfundim

Psikoterapia holistike nuk është vetëm një metodë trajtimi, por një mënyrë e re e të kuptuarit të njeriut dhe marrëdhënieve të tij me Botën. Ajo kërkon nga individi një përfshirje aktive, përkushtim dhe gatishmëri për të punuar me të gjitha dimensionet e qenies.

Në një kohë kur stresi dhe problemet mendore po rriten, kjo qasje paraqet një mundësi të vlefshme për shëndetin e gjithanshëm.

Fusnotat:

1. Capra, F. (1996). The Web of Life: A New Scientific Understanding of Living Systems. Anchor Books.
2. Beck, A. T. (2011). Cognitive Therapy of Depression. Guilford Press.
3. Greenberg, L. (2016). Emotion-Focused Therapy. American Psychological Association.
4. Kabat-Zinn, J. (1994). Wherever You Go, There You Are: Mindfulness Meditation in Everyday Life. Hyperion.
5. Frankl, V. (2006). Man’s Search for Meaning. Beacon Press.
6. Corey, G. (2017). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy. Cengage Learning.