Një kopje e rrallë e Kuranit të Shenjtë që daton në shekullin e trembëdhjetë hixhri. Ai është i rrethuar me dekorime, dhe faqet e tij të cilat i kalojnë 300 faqet, mbizotërojnë nga prarimi, përveç dekorimeve me lule.
Një kopje tjetër tërheq vëmendjen për një dorëshkrim arkeologjik mbi shkencën e detyrave fetare që daton në shekullin e dhjetë hixhri, dhe një dorëshkrim tjetër i çmuar mbi shkencën e gramatikës nga autori i tij, Muhamed al-Rai, që daton në vitin 1112 hixhri, i shkruar në ngjyrë të zezë, si dhe një dorëshkrim tjetër mbi artin e biografive, i cili rrëfen biografinë e një prej figurave të historisë islame, Omar bin Abdul Aziz, të shkruar me shkrim Naskh (lloj shkrimi arab) rreth dy shekuj më parë, dhe mijëra dorëshkrime të rralla dhe arkiva unike. … janë të dixhitalizuara dhe automatikisht të disponueshme për studiuesit dhe ata që kërkojnë të shikojnë më nga afër thesaret e çmuara të trashëgimisë arabe dhe islame.
Një pasuri e çmuar e krijuar nga mijëra dorëshkrime. Ai hedh dritë mbi pasurinë e bibliotekës arabe dhe pasurinë e saj në arte të ndryshme, si dhe mbi kontributet e pionierëve arabë dhe myslimanë, të paraqitur nga nisma “Disponueshmëria e dorëshkrimeve” e nisur nga “Autoriteti i Bibliotekës Saudite”, përmes një platforme të specializuar elektronike, që u mundëson studiuesve dhe njerëzve kureshtarë të shfletojnë dorëshkrime të ndryshme të dixhitalizuara në klasifikime të ndryshme.
Dorëshkrime të rralla u ruajtën në raftet e bibliotekave kombëtare saudite, të cilat kanë një pasuri të madhe njohurish që arrin në më shumë se 27 për qind të totalit të dorëshkrimeve origjinale arabe dhe islame në vendet arabe, të cilat janë zbukuruar me ngjyrën e dijetarëve dhe ndikimin e tyre në pasurimin e bibliotekës arabe dhe islame me arte dhe njohje të ndryshme.
Arabia Saudite gëzon një pozitë udhëheqëse në ruajtjen e dorëshkrimeve të rralla, dhe duke i kushtuar vëmendje thesareve të trashëgimisë arabe dhe islame, të cilat pasqyrojnë përpjekjet e pionierëve të shkencës, dijes dhe kulturës në artet dhe ngjyrat e saj të ndryshme.
Mbretëria konsiderohet si një nga vendet nismëtare dhe proaktive për t’i kushtuar vëmendje arkivave, bazuar në vendndodhjen e saj gjeografike dhe prezencën historike, që nga koha paraislame, deri në epokat islame, ku me kalimin e kohës ka krijuar një thellësi për qytetërimin arab dhe islam. Një shtëpi për qytetërime të ndryshme, një djep për mesazhet hyjnore dhe një urë midis kulturave dhe mesazheve.
Udhëheqja saudite në ruajtjen e trashëgimisë shkencore
Përpjekjet e Arabisë Saudite shpërndahen, nëpërmjet institucioneve të saj të specializuara shkencore, njohëse dhe kulturore, në mbledhjen, restaurimin dhe ruajtjen e dorëshkrimeve dhe përgatitjen e laboratorëve për restaurim dhe mirëmbajtje duke përdorur teknologjitë më të fundit, më e spikatura prej të cilave është Administrata e Përgjithshme e Koleksioneve dhe Rrallave në “Biblioteka Kombëtare e Mbretit Fahd”, e cila është përgjegjëse për restaurimin dhe sterilizimin e këtyre dorëshkrimeve, si dhe për ruajtjen e dokumenteve dhe gjërave të rralla.
Kjo është përveç qendrës për restaurimin e dorëshkrimeve, dokumenteve, fotografive dhe librave të rrallë në Bibliotekën Publike të Mbretit Abdulaziz, e cila mbështet ruajtjen e hartave, revistave dhe gazetave, së bashku me monedhat, monedhat dhe materialet e tjera të trashëgimisë dhe historike, duke mbrojtur ato nga dëmtimi dhe korrozioni, si dhe mirëmbajtja e materialeve të ndryshme historike në bibliotekë.
Nga ana tjetër, Departamenti i Trajtimit dhe Restaurimit në Qendrën për Kërkime dhe Studime mbreti Faisal ka bërë të njëjtën gjë që kur filloi eksperimentet e tij të para në vitin 1404 H. Nën mbikëqyrjen e një grupi ekspertësh të specializuar në fushën e restaurimit të dorëshkrimeve nga Britania.
Gjithashtu, Arabia Saudite mbështet krijimin e departamenteve të pavarura për dorëshkrimet në shumicën e bibliotekave të vendit dhe inkurajon prodhimin dhe botimin e dorëshkrimeve duke mbështetur programet e studimeve pasuniversitare në universitete, duke nxjerrë katalogë dorëshkrimesh dhe duke i vënë ato në dispozicion automatikisht për studiuesit në mbarë botën.
Kjo është një nismë cilësore e nisur nga Autoriteti i Bibliotekave dhe hapi dyert për studiuesit dhe të interesuarit për të parë thesaret e historisë dhe gjërat e rralla të trashëguara nga dorëshkrimet arabe dhe islame.
Përktheu: Mr. Vehbi Shatri
