Në zgjedhjet parlamentare në Suedi, pati një kthesë shqetësuese – blloku i krahut të djathtë i udhëhequr nga një parti me rrënjë në neo-nazizëm mori shumicën e votave. Një tronditje edhe më e madhe do të ishte ajo që sondazhet dhe analistët politikë parashikojnë për zgjedhjet e 25 shtatorit në Itali – një fitore dërrmuese për një koalicion të ekstremit të djathtë, historia, vlerat dhe politika e të cilit përbëjnë një sfidë të drejtpërdrejtë për unitetin evropian. Presidenti rus Vladimir Putin do t’i festonte këto rezultate dhe do të përpiqej t’i shfrytëzonte ato shkruan Blici serb, një kundërshtare e politikës së Vuçiqit dhe e ofanzivës ruse në Ukrainë.
Pas pushtimit rus të Ukrainës, Suedia filloi rrugën drejt anëtarësimit në NATO. Problemet sociale në familje – një rritje në dhunën e bandave dhe armëve që shumë suedezë e lidhin me emigrantët – kanë nxitur ngritjen e një blloku të krahut të djathtë, të quajtur në mënyrë të papërshtatshme Demokratët Suedezë (themeluesit e të cilëve përfshinin supremacistët e bardhë). Blloku fitoi një shumicë të ngushtë të votave dhe ka shumë gjasa që ata të jenë pjesë e qeverisë së ardhshme.
Zgjedhjet italiane lë të kuptohet se çfarë mund të jetë një problem shumë më i madh për Evropën. Siç qëndrojnë gjërat tani, Giorga Meloni, lidere e partisë Vëllezërit e Italisë është favoritja në zgjedhje, mund të bëhet politikanja e parë e ekstremit të djathtë që udhëheq ekonominë kryesore të eurozonës, një ngjarje sizmike. Rritja e saj do ta margjinalizonte Italinë në Evropë.
Partia e Melonit është pasardhësja e partisë së Benito Musolinit, diktatorit fashist nga Lufta e Dytë Botërore, të cilin vetë Meloni dikur e admironte hapur. Ajo kohët e fundit e ka pozicionuar veten si një autsajdere, kryesisht duke e mbajtur partinë e saj jashtë qeverisë së koalicionit të gjerë të udhëhequr nga ish-kryeministri Mario Draghi që u shemb në korrik. Kjo, së bashku me një platformë familjare gjoja pro-tradicionale që sulmon emigrantët dhe të drejtat e LGBT-ve, formoi bazën për ngritjen e saj. Ajo premtoi një bllokadë detare për të parandaluar zbarkimin e emigrantëve në brigjet italiane. Në fakt, kërcënimi më i madh për të ardhmen e Italisë përfaqësohet nga qindra mijëra të rinj që largohen për të gjetur punë në vende të tjera, dhe jo nga dhjetëra mijëra emigrantë që vijnë për ta kërkuar atë.
Meloni kohët e fundit e ka zbutur retorikën e saj, e nxitur nga 200 miliardë dollarë fondet e pandemisë që Italia pret ti marrë nga Bashkimi Evropian. Ajo gjithashtu ka mbajtur një qëndrim të ashpër kundër fushatës së Rusisë në Ukrainë dhe vetë Putinit. Megjithatë, partnerët e saj kryesorë të koalicionit, ish-kryeministri Silvio Berlusconi dhe ish-zëvendëskryeministri Matteo Salvini, morën pozicione më të paqarta. Një javë më parë, Salvini vuri në dyshim sanksionet perëndimore kundër Moskës, duke sugjeruar se ato mund të dëmtojnë Evropën më shumë se Rusinë.
Këto diskutime janë një dhuratë për Putinin. Ndërsa ushtria e tij ikën nga kundërsulmi i Ukrainës, njeriu i fortë rus ka rritur presionin e tij energjetik mbi Evropën Perëndimore, e cila po përgatitet për mungesat e gazit natyror këtë dimër. Perspektiva e rritjes së përçarjeve lidhur me sanksionet në ekonominë kyçe të eurozonës mund të jetë shansi më i mirë i Rusisë për të lehtësuar sanksionet dhe për të përmirësuar pasurinë e saj në pakësim. Italianët duhet të mendohen dy herë përpara se t’i bëjnë një dhuratë të tillë zotëriut Putin, shkruan “Washington Post”.
Siç shkruan gazeta amerikane, Putin është “thyer” nga dështimet e fundit të ushtrisë ruse, veçanërisht në Kherson, por ai do të gëzohet nga fakti se në vjeshtë shumë qytetarë të Evropës Perëndimore me shumë gjasa do të dalin në rrugë për shkak të situatës ekonomike në botë.
Putin, sipas autorit, do të përdorë çdo burim në arsenalin e tij të dezinformimit për të detyruar protestuesit të ndajnë shoqëritë dhe kështu të dobësojë frontin ndërkombëtar kundër tij.
Sipas hulumtimit nga Verisk Maplecroft, trazirat civile do të shpërthejnë në rreth 101 vende, me pika të nxehta që do të përhapen nga Sri Lanka dhe Algjeria në Evropën relativisht të begatë. Shkaku kryesor i pakënaqësisë së qytetarëve është inflacioni, veçanërisht rritja e çmimeve të ushqimeve dhe energjisë, e cila u shkaktua kryesisht nga operacioni ushtarak në Ukrainë, por përfshihen edhe faktorë të tjerë.
“Washington Post” thekson se çekët dhe gjermanët kanë zbuluar një model shqetësues. Domethënë, dhjetëra mijëra njerëz dolën së fundi në rrugët e Pragës, duke kërkuar që BE-ja të heqë sanksionet kundër Rusisë, domethënë të bëjë një marrëveshje të re për gazin, si dhe të ndalojë armatimin e Ukrainës. Siç u tha, shumë besojnë se për këtë situatë fajtorë janë Bashkimi Evropian dhe NATO, ndërsa ekspertët theksojnë se protestat drejtohen nga anëtarë të ekstremit të djathtë, pra të majtë. Gjithashtu, mijëra njerëz u mblodhën në Lajpcig dhe Magdeburg, ku demonstruesit dolën në rrugë për të shprehur pakënaqësinë e tyre për inflacionin dhe çmimet e energjisë.
Disa besojnë se të mbledhurit më pas shprehën simpatinë për Putinin, domethënë pakënaqësi ndaj BE-së nën udhëheqjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Ekspertët theksojnë se në Gjermani ka pasur edhe simpatizantë të së djathtës dhe të majtës.
Demonstrata në Gjermani dhe vjeshtë e nxehtë
Partia që mbledh gjermanët e ekstremit të djathtë është Alternativa për Gjermaninë (AfD), dhe ajo që përfaqëson kuadrin politik për ekstremin në skajin tjetër të spektrit politik është e majta, një fraksion politik që “Washington Post” shkruan se i ka rrënjët në regjimin komunist të viteve 1990. Asnjëra palë nuk është relevante në zonën e ish-Gjermanisë Perëndimore, por ato janë bërë të rëndësishme në “rajonet lindore të tjetërsuar”. Një shembull është situata në provincën e Thuringia, ku AfD dhe e majta do të kishin shumicën në parlamentin provincial nëse do të ishin në një koalicion.
Të dyja partitë po premtojnë një “vjeshtë të nxehtë kundër këmbëve të ftohta”, siç thotë një slogan, me tubime të planifikuara çdo të hënë. Ndonëse palët distancohen nga njëra-tjetra, në realitet, siç thuhet në komentin e gazetës amerikane, ka një “përputhje të dyshimtë” në pikëpamjet e tyre, si dhe faktin se ato janë “të orientuara në mënyrë të pazakontë si pro-ruse”.
Idiotë të dobishëm
Sipas Washington Post, prirjet e së djathtës dhe të majtës në skajet politike në të gjithë Evropën i bëjnë këta qytetarë një audiencë ideale për “idiotët e dobishëm”, një term që i atribuohet revolucionarit dhe politikanit rus të shekullit të 20-të, Vladimir Lenin.
Ky term nënkupton një person që propagandon pikëpamjet ose interesat e një grupi ose ideologjie që ai nuk i kupton plotësisht dhe i përdor për qëllime propagandistike. “Washington Post” thekson se termi u referohet populistëve nga Franca në Itali dhe më gjerë.
Por Putin, i cili ishte agjent i KGB-së në Gjermaninë Lindore në vitet 1980, i njeh më së miri idiotët e tij të dobishëm në Evropën Qendrore – komenton Washington Post.
Gazeta thekson se Putin do të bëjë “çdo gjë që mundet për të vazhduar përhapjen e gënjeshtrave në Perëndim” dhe se kjo vjeshtë do të jetë testi më i madh deri më tani.
