Nëse do të ekzistonin mikroorganizmat që gllabërojnë hidrogjenin dhe prodhojnë metan, ato do të kishin shkaktuar vdekjen e tyre.
Marsi i lashtë mund të ketë pasur një mjedis të aftë për të strehuar një botë nëntokësore të mbushur me organizma mikroskopikë, raportuan të Hënën shkencëtarët francezë. Por nëse do të ekzistonin, këto forma të thjeshta të jetës do të kishin ndryshuar aq thellë atmosferën saqë ata shkaktuan një Epokë të Akullnajave Marsiane dhe u shuan, përfunduan studiuesit.
Gjetjet ofrojnë një pamje të zymtë të rrugëve të kozmosit. Jeta – edhe jeta e thjeshtë si mikrobet – “mund të shkaktojë në të vërtetë vdekjen e saj”, tha autori kryesor i studimit, Boris Sauterey, tani një studiues pas doktoraturës në Universitetin e Sorbonës.
Rezultatet “janë pak të zymta, por mendoj se janë gjithashtu shumë stimuluese”, tha ai në një email. “Ato na sfidojnë të rimendojmë mënyrën se si ndërveprojnë një biosferë dhe planeti i saj.”
Në një studim në revistën Nature Astronomy, Sauterey dhe ekipi i tij thanë se përdorën modele klimatike dhe terreni për të vlerësuar banueshmërinë e kores së Marsit 4 miliardë vjet më parë, kur planeti i kuq mendohej të ishte i mbushur me ujë dhe shumë më mikpritës se sot.
Ata supozuan se mikrobet që gëlltisin hidrogjen dhe prodhojnë metan mund të kenë lulëzuar vetëm nën sipërfaqe në atë kohë, me disa inç (disa dhjetëra centimetra) papastërti më se sa duhet për t’i mbrojtur ata nga rrezatimi i ashpër që hyn. Sipas Sauterey, kudo pa akull në Mars mund të ketë qenë duke u mbushur me këta organizma, ashtu siç bënë në Tokën e hershme.
Megjithatë, klima me sa duket e lagësht dhe e ngrohtë e Marsit të hershëm do të ishte rrezikuar nga aq shumë hidrogjen që thithej nga atmosfera e hollë dhe e pasur me dioksid karboni, tha Sauterey. Ndërsa temperaturat ulën me gati -400F (-200C), çdo organizëm në ose afër sipërfaqes ndoshta do të kishte shkuar më thellë në një përpjekje për të mbijetuar.
Në të kundërt, mikrobet në Tokë mund të kenë ndihmuar në ruajtjen e kushteve të buta, duke pasur parasysh atmosferën e dominuar nga azoti, thanë studiuesit.
Kaveh Pahlevan i Institutit SETI tha se modelet e ardhshme të klimës së Marsit duhet të marrin në konsideratë kërkimin francez.
Pahlevan drejtoi një studim të veçantë të kohëve të fundit duke sugjeruar se Marsi ka lindur i lagësht me oqeane të ngrohtë që zgjasin miliona vjet. Atmosfera do të kishte qenë e dendur dhe kryesisht me hidrogjen, duke shërbyer si një gaz serrë që bllokonte nxehtësinë që përfundimisht u transportua në lartësi më të larta dhe humbi në hapësirë, përfundoi ekipi i tij.
Studimi francez hetoi efektet klimatike të mikrobeve të mundshme kur atmosfera e Marsit dominohej nga dioksidi i karbonit dhe kështu nuk është i zbatueshëm për kohët e mëparshme, tha Pahlevan.
“Ajo që studimi i tyre e bën të qartë, megjithatë, është se nëse kjo jetë do të ishte e pranishme në Mars” gjatë kësaj periudhe të mëparshme, “ata do të kishin një ndikim të madh në klimën mbizotëruese”, shtoi ai në një email.
Vendet më të mira për të kërkuar gjurmë të kësaj jete të kaluar? Studiuesit francezë sugjerojnë kraterin e paeksploruar Hellas Planitia, ose rrafshin, dhe kraterin Jezero në skajin veriperëndimor të Isidis Planitia, ku roveri Perseverance i NASA-s po mbledh gurë për t’u kthyer në Tokë pas një dekade.
Tjetra në listën e detyrave të Sauterey: kërkimi i mundësisë që jeta mikrobike mund të ekzistojë ende thellë brenda Marsit.
“A mundet Marsi të banohet ende sot nga mikroorganizmat që vijnë nga kjo biosferë primitive?” tha ai. “Nëse po, ku?”
(The Guardian)
